Nghe có vẻ gay gắt, nhưng sự thật là rất nhiều IT Admin đã từng phải “dọn dẹp” hậu quả của một đợt bảo trì sai thời điểm.
Có một câu cửa miệng đầy đau thương trong giới kỹ thuật:
"Bảo trì vào thứ Sáu là đặt vé đi làm vào thứ Bảy!"
Vậy làm sao để không trở thành nạn nhân của chính lịch bảo trì mình đặt ra?
Hiểu đúng về Cửa sổ bảo trì
Cửa sổ bảo trì là khoảng thời gian được chọn lọc kỹ lưỡng để tiến hành cập nhật, vá lỗi hoặc nâng cấp hệ thống – mà vẫn đảm bảo ảnh hưởng tối thiểu tới hoạt động kinh doanh.
Ví dụ thực tế:
Trong môi trường SaaS, đội ngũ kỹ sư thường xuyên sử dụng VPN nội bộ để truy cập các hệ thống phát triển. Tuy nhiên, sau 6:00 tối, lượng truy cập giảm mạnh. Đây chính là “cơ hội vàng” để thực hiện bảo trì VPN mà không ảnh hưởng tới ai.
Lời khuyên từ thực chiến:
Chọn khung giờ sau giờ hành chính (thường là sau 7:00 tối).
Tránh bảo trì trước các đợt release quan trọng hoặc ngày cuối tuần.
Luôn có kế hoạch rollback nếu bảo trì thất bại.
SOP – Lá chắn sống còn cho vận hành hệ thống
SOP (Standard Operating Procedure) không phải là thủ tục rườm rà, mà là vũ khí tối quan trọng giúp đội ngũ vận hành không vỡ trận.
Một SOP tốt cần đảm bảo:
Các bước chi tiết, dễ làm theo, ngay cả khi người thực hiện chưa nhiều kinh nghiệm.
Tài liệu hóa đầy đủ: lệnh cấu hình, đường dẫn log, đầu mối liên hệ khi có sự cố.
Thẩm định bởi quản lý cấp cao, để SOP được áp dụng chính thức và hỗ trợ đầy đủ từ phía lãnh đạo.
Ví dụ: SOP cho bảo trì firewall có thể bao gồm:
Kiểm tra trạng thái cluster HA.
Backup config trước khi thay đổi.
Cập nhật firmware theo đúng phiên bản đã kiểm thử.
Kiểm tra lại kết nối đến các site sau khi khởi động lại.
Ghi log toàn bộ quá trình bảo trì.
Tips dành cho anh em CCNA/CCNP/CCIE
Luôn có checklist SOP trước mỗi lần bảo trì.
Với các hệ thống nhạy cảm như VPN, AD, LDAP, hãy thử chạy môi trường sandbox trước.
Nếu tổ chức có CI/CD, hãy đồng bộ bảo trì vào các deployment window.
Đừng bao giờ bảo trì một mình! Luôn cần ít nhất 1 người backup.
Tóm lại:
Bảo trì không chỉ là kỹ thuật – mà là nghệ thuật tính toán giữa độ rủi ro và sự gián đoạn. SOP không chỉ là tài liệu – mà là cái “phao cứu sinh” khi hệ thống có biến.
Càng chuyên nghiệp, bạn càng ít bị… gọi điện giữa đêm!
Anh em từng gặp “tai nạn bảo trì” nào chưa?
Cùng chia sẻ để người khác… đỡ bị gọi thay nhé!
