Ngày xưa, khi nói đến an ninh thông tin (Information Security – InfoSec), người ta thường chỉ nghĩ đến việc bảo vệ dữ liệu nội bộ của tổ chức – đảm bảo tính bảo mật (confidentiality), toàn vẹn (integrity) và sẵn sàng (availability) của thông tin. Mọi thứ gần như đều xoay quanh các chính sách, tường lửa nội bộ và người dùng bên trong hệ thống.
Nhưng ngày nay, thế giới kết nối – doanh nghiệp không còn là "ốc đảo biệt lập" nữa. Hệ thống cloud, chi nhánh toàn cầu, nhân viên remote, API kết nối đối tác, thiết bị IoT,... khiến mỗi điểm kết nối mạng đều có thể là cửa ngõ bị tấn công.
Và chính từ đó, Cybersecurity – An ninh mạng hiện đại – ra đời để lấp khoảng trống mà InfoSec truyền thống không đủ bao phủ.
Vậy Cybersecurity khác gì so với Information Security?
InfoSec truyền thống:
Bảo vệ dữ liệu nội bộ, thường nằm trong hệ thống riêng (on-premises).
Tập trung vào 3 yếu tố CIA: Confidentiality, Integrity, Availability.
Chính sách chủ yếu xoay quanh người dùng nội bộ và tài sản nội bộ.
Cybersecurity hiện đại:
Bao trùm cả InfoSec nhưng mở rộng hơn: bảo vệ mọi dữ liệu, mọi hệ thống, mọi kết nối – kể cả bên ngoài tổ chức.
Xây dựng năng lực phòng thủ chủ động, không chỉ phòng ngừa.
Bao gồm nhiều yếu tố mới như:
Thành phần chính của một chương trình Cybersecurity hiện đại:
Cyber Risk Management & Oversight
→ Quản trị rủi ro an ninh mạng ở cấp lãnh đạo: Xác định, lượng hóa và xử lý rủi ro.
Threat Intelligence & Information Sharing
→ Phân tích các mối đe dọa (APT, malware, tactics TTPs) và chia sẻ thông tin tình báo (thông qua ISAC, SIEM, hoặc nền tảng Threat Intel).
Third-party Risk Management
→ Kiểm soát rủi ro từ bên thứ ba (vendor, ứng dụng, thiết bị): bạn có thể bị hack không phải do bạn mà do một vendor bị xâm nhập.
Incident Response & Resiliency
→ Không ai có thể bảo vệ 100%. Vấn đề là khi bị tấn công, bạn phản ứng như thế nào? Cybersecurity chuẩn cần có đội IR và khả năng khôi phục nhanh.
Threat Hunting & Adversarial Emulation
→ Chủ động "đi săn" trong hệ thống để tìm dấu hiệu tấn công trước khi nó gây hậu quả. Đây là phần không thể thiếu trong các Blue Team chuyên nghiệp.
Một số ví dụ thực tế để dễ hình dung:
InfoSec cũ: Có một server nội bộ chứa tài liệu kế toán. Bạn thiết lập ACL để chỉ kế toán truy cập được.
Cybersecurity: Server đó được sync lên cloud Google Drive, kế toán login từ nhà, hacker phishing tài khoản => cần bảo vệ từ endpoint, tài khoản cloud, tới giám sát hành vi bất thường.
InfoSec cũ: Dùng tường lửa chặn port 21 FTP.
Cybersecurity: Hacker mã hóa traffic ẩn trong HTTPS trên port 443 – phải có hệ thống phát hiện nâng cao như IDS/IPS, Decryption Proxy, hoặc AI Behavioral Analytics.
Kết bài
Cybersecurity không phải là sự thay thế cho InfoSec, mà là sự tiến hóa tất yếu.
Trong thời đại Zero Trust, Cloud-first và AI-powered Attacks, mọi kỹ sư mạng và bảo mật cần hiểu rõ sự khác biệt này để không “vũ khí lạc hậu trên chiến trường hiện đại”.
Anh em học SCOR, CISSP nên nắm vững mindset này để định hướng học tập và triển khai hệ thống thực chiến cho doanh nghiệp.
Bạn đã từng thấy doanh nghiệp nào "tưởng an toàn vì firewall mà vẫn bị hack" chưa? Hãy chia sẻ góc nhìn của bạn trong bình luận nhé.
